Molen op de Kasterenswal van het Groot Ziekengasthuis
Jurgens
Molenwandelingen over de stadswal (4, slot)
|
Op de Kasterenswal op de beemd van het Gasthuis heeft nog een molen gestaan. In documenten uit de periode van 1526 tot halverwege de zeventiende eeuw is sprake van 'de molenwerf van het Gasthuis'. De documenten waarin deze molenwerf genoemd wordt, hebben geen betrekking op een molen, maar zijn opgesteld in verband met twee kameren op deze molenwerf. Die molen was afgebroken. Het is niet bekend wanneer dat gebeurd is. In 1596 werd aan Goyaart van Engeland als rector van het Gasthuis vergunning verleend om een nieuwe molen op te richten in de beemd achter het Gasthuis; ongeveer op dezelfde plaats waar eerder een molen gestaan had. Het Gasthuis had sinds de afbraak van die molen met een rosmolen gewerkt. Het was deze nieuwe windmolen waar Van Casteren bezwaar tegen had gemaakt. Bij het verlenen van de bouwvergunning had de stad nog aanvullende voorwaarden gesteld, zoals die ook aan de andere molenaars gesteld waren. Deze kwamen voort uit de verdediging van de stad. Omdat de molens de hoogste gebouwen waren op de stadswal waren de molenaars verplicht de nadering van krijgsvolk te melden aan de wachten van de stad. Als het zo donker was dat de nadering van volk niet te zien was en de wachten alleen op geluiden af konden gaan, mochten de molens niet draaien. In 1609 doen de eigenaars van de huizen in de omgeving een verzoek aan de schepenen van de stad om het Groot Gasthuis te verbieden op de molen schors te laten malen. De grote kans op brand door het malen van gedroogde schors zal de omwonenden waarschijnlijk angst hebben bezorgd. Gegevens van na 1609 zijn niet bekend. De molen komt op geen enkele ons bekende kaart voor, ook niet op de vele kaarten die gemaakt zijn van de belegering in 1629, zodat we vermoeden dat deze molen vóór dat jaar afgebroken werd. In het eerste artikel zagen we dat het Gasthuis in 1640 een korenmolen bezat bij de Berewoutstraat. Mogelijk was de molen van de Kasterenswal verplaatst naar de Berewoutstraat, maar daar zijn geen gegevens van bekend. Uit documenten blijkt niet dat het Gasthuis toen nog een andere windmolen had. | 67 |
's-Hertogenbosch 2 (1998) 67
Artikelen
| 1998 |
Nico JurgensMolenwandelingen over de stadswal (4, slot)'s-Hertogenbosch 2 (1998) 67 |
Bossche Encyclopedie |